Waarom is er in de ruimte geen lucht?

Astronauten weten het maar al te goed: als je uit je ruimteschip stapt, moet je vooral niet vergeten je ruimtepak aan te trekken. Onder meer omdat je anders stikt, want in de ruimte is geen lucht. Maar waarom eigenlijk niet?

Weinig deeltjes per stukje ruimte

Hoewel je bij het woord 'ruimte' misschien denkt aan sterren en planeten, is het heelal vooral heel erg leeg. Gemiddeld zit er in een kubieke meter ruimte maar een handvol deeltjes. (In de delen van het heelal waar veel sterren zitten, bevat de ruimte meer deeltjes, maar nog steeds weinig: ongeveer één deeltje per dobbelsteentje aan ruimte.)

Waarom dat zo is? Tja, het heelal is gewoon bizar groot. Tegelijk bevat het heelal ook heel veel deeltjes. Maar die deeltjes zijn verspreid over zóveel ruimte, dat je per 'stukje' ruimte toch maar heel weinig deeltjes overhoudt. Zo weinig, dat je het met de beste wil van de wereld geen lucht kunt noemen.

Vulkanen en bacteriën

Hier op aarde is dat heel anders. In een dobbelsteentje van de lucht die je inademt, zitten tientallen triljoenen deeltjes! Dat is ongeveer evenveel als er korreltjes zand op de hele aarde zijn.

Tenminste, dicht bij de grond. Hoe verder je omhoog gaat, hoe ijler die lucht wordt. Daarom raak je hoog op een berg sneller buiten adem als je gaat rennen.

Hoe die lucht ontstond, lees je hier. Heel in het kort waren er miljarden jaren geleden een boel vulkanen, die allemaal gassen uitspuwden. Die gassen waren giftig voor ons, maar later kwamen er bacteriën die enorme hoeveelheden zuurstof maakten. Dat is het spul dat wij mensen en andere dieren nodig hebben om te blijven leven - en dat we dus in ruimtepakken mee moeten nemen.

Te dun om in te ademen

En waarom die lucht dan netjes rond de aarde blijft zitten? Dat komt door de zwaartekracht. Doordat onze planeet heel zwaar is, trekt ie de lucht die eromheen hangt naar zich toe.

Fijn, want anders zou al die lucht zo het heelal in vliegen. En daar zó uitgesmeerd raken over al die ruimte, dat hij veel te dun wordt om in te ademen. Hebben astronauten nog steeds dat ruimtepak nodig. Sterker nog, zelfs hier op aarde zou je dan niet zonder kunnen!