Waarom word je soms bang?

Vreemd getik op zolder, een schim in het donker, donder en bliksem… Soms kun je daar bang van worden. Maar waarom eigenlijk?

Angstige genen

‘Angst is een handig trucje van je brein om je veilig te houden’, zegt antropoloog Roanne van Voorst, die onderzoek deed naar hoe mensen omgaan met angst. ‘Dat is heel lang geleden zo ontstaan.’

In de oertijd konden wij mensen, net als gazelles en antilopen, ten prooi vallen aan hongerige hyena’s, holenberen en sabeltandtijgers. Mensen die banger waren aangelegd, hadden meer kans om te overleven en dus kinderen te krijgen. Zo gaven ze hun angstige genen door aan volgende generaties.

Bedorven vis

‘Ook nu nog hoort af en toe bang zijn erbij’, zegt Van Voorst. ‘We leren angsten door ervaring of door af te kijken van anderen.’ Kom je bijvoorbeeld ineens op een chaotisch kruispunt in een drukke stad terecht? Dan zorgt je angstgevoel ervoor dat je heel goed oplet en veilig de overkant bereikt. Ben je de vorige keer ziek geworden van bedorven vis, dan ruik en kijk je dit keer extra goed. En hoogtevrees zorgt ervoor dat je ver bij een afgrond vandaan blijft.

Doordat je nog steeds met dat prooidierbrein zit opgescheept, kun je ook bang zijn voor dingen die helemaal niet gevaarlijk zijn. Denk maar aan angst voor spinnen, de tandarts of het houden van een spreekbeurt.

‘Het goede nieuws’, zegt Van Voorst, ‘is dat je door kleine stapjes te nemen meer lef kunt ontwikkelen en je angst kunt overwinnen.