Waarom is een pizzadoos niet rond?

Een pizza is lekker - én rond. Maar de doos waarin hij zit is (meestal) vierkant. Waarom?

Vierkante dozen stapelen beter

Pizza’s zijn rond doordat de pizzabakker het deeg op zijn vingers in de lucht ronddraait. Door het draaien komen er luchtbellen in het deeg. Die maken de pizza lekker luchtig.

Maar waarom gaat zo'n ronde pizza na het bakken in een vierkante doos? Ten eerste omdat je vierkante dozen beter kunt opstapelen dan ronde. Een vierkant heeft hoeken, een rondje niet. Logisch. Maar: door die hoeken heeft een vierkante pizzadoos een groter draagvlak dan een cirkelvormige doos. Dat grotere draagvlak geeft meer steun als je er iets bovenop zet.

Stapel je de vierkante pizzadozen op, in de achterbak van je bezorgauto of -scooter? Dan steunen die stevig op elkaar. De bovenste doos leunt op de pizzadoos eronder, die weer op de doos daaronder, enzovoort.

Ronde dozen hebben, door hun kleinere draagvlak, minder steun aan elkaar. Daardoor valt een toren van ronde pizzadozen snel om. En dan blijft er van je pizza’s weinig over.

Hoeken vouwen makkelijker

De tweede reden waarom een pizzadoos vierkant is? Door de hoekige vorm vouw je hem makkelijk. Probeer maar eens een rondje te vouwen van papier: niet te doen.

De opvouwbare pizzadoos werd rond 1960 bedacht door de Amerikaanse zakenman Tom Monaghan, eigenaar van pizzawinkel Domino’s Pizza. Hij zocht een goede verpakking voor zijn pizza’s. Tot die tijd werden pizza’s meestal verkocht in een papieren zak. Maar daarin gingen ze snel stuk.

Monaghan verzon een stevige, platte pizzadoos van karton. De dozen stonden opgevouwen in de pizzabakkerij. Was de pizza klaar? Dan kon je de doos snel in elkaar vouwen, warme pizza erin, en naar de klant. Dat doen de meeste pizzeria's nog steeds zo.

Zeshoekige en achthoekige pizzadozen

Toch gebruiken pizzeria’s niet alleen vierkante dozen. Je ziet ook weleens een zes- of achthoekig exemplaar. Zo’n doos heeft een iets groter draagvlak dan een ronde. Daardoor kun je ze net iets beter opstapelen.

En: voor een zes- of achthoek is minder karton nodig dan voor een vierkant. Dat maakt zulke dozen goedkoper en beter voor het milieu.

Ronde doos: minste karton voor nodig

Het grote voordeel van een ronde doos is dat er nóg minder karton voor nodig is. Daarom blijven bedrijven nadenken over ronde pizzadozen. Apple (het bedrijf van de telefoons en computers) bedacht bijvoorbeeld in 2012 een ronde doos voor pizza’s, gemaakt van papiervezels. Maar een succes werd die niet echt.

Of er ooit toch nog een ronde pizzadoos komt? Geen idee. Uiteindelijk gaat het toch vooral om wat er ín zo'n doos zit: een overheerlijke pizza.