Beantwoord door Ans Hekkenberg
Heelal & ruimtevaart
Hoe kan een zwart gat eindeloos door blijven zuigen?
Stella, 11
Het klinkt gek. Een zwart gat trekt alle materie die in zijn buurt komt naar binnen. Raakt een zwart gat dan nooit vol? Hoe kan het alsmaar meer spul opslurpen?
Ingedeukt doek
Om dat te begrijpen, is het belangrijk om te beseffen: een zwart gat is eigenlijk helemaal geen ding. Het is geen object, zoals een ster of een planeet dat is. In plaats daarvan is het een plek in de ruimte, waar de ruimte zich heel raar gedraagt.
De ruimte (of eigenlijk, zoals astronomen zeggen, de ruimtetijd) kan indeuken. Dat gebeurt rondom zware dingen, zoals bijvoorbeeld heel zware sterren.
Stel het je voor als een trampoline. Als je daar iets zwaars op legt, zoals een bowlingbal, dan deukt het trampolinedoek in. In deze vergelijking is de bowlingbal een zware ster en de trampoline de ruimtetijd.
Als je nu een licht pingpongballetje in de ‘ruimte’ (dus op de trampoline) legt, dan zul je zien dat het lichte balletje naar de deuk rond de zware bal rolt. Zo werkt het in de ruimte ook: lichte objecten worden door de gekromde ruimte naar zware objecten toe getrokken.
Oneindig diep
Dat is ook precies wat een zwart gat doet. Maar dan nog veel extremer. Bij een zwart gat is het alsof je een bal op de trampoline legt die zó extreem zwaar is, dat in de trampoline een onvoorstelbaar diepe deuk ontstaat. Zó diep, dat je de bodem van de deuk niet meer kunt zien!
Dat is wat een zwart gat is. Een oneindig diepe put. Je kunt je voorstellen dat alles wat in de buurt van die put komt, onvermijdelijk naar binnen glijdt. Zo ‘zuigt’ een zwart gat alles op. En alles wat eenmaal in de put zit, kan er nooit meer uit.
Nooit meer eruit
Nu raakt een gewone put vol als je er maar genoeg spul in gooit. Maar bij een zwart gat is dat niet zo. Wat er met het spul dat erin valt gebeurt, is onduidelijk. Misschien verdwijnt het.
Maar zeker weten doen we dat niet. Als we een zwart gat in zouden duiken om dat te onderzoeken, zouden we er nooit, nooit meer uit komen.