Beantwoord door Ans Hekkenberg
Aarde & klimaat
Waarom zijn alle sneeuwvlokken uniek?
Heb je weleens een sneeuwkristal van heel dichtbij bekeken? Ze hebben prachtige regelmatige vormen met bijzondere vertakkingen. Je hoort zelfs weleens dat elk sneeuwkristal uniek is. Klopt dat inderdaad?
Kristal en vlok
Om te beginnen is het goed om te weten dat er een verschil bestaat tussen een sneeuwkristal (zo’n mooi vormpje) en een sneeuwvlokje (een klomp van meerdere kristallen). Als mensen zeggen dat elk sneeuwvlokje uniek is, bedoelen ze eigenlijk dat elk sneeuw-kristal uniek is.
Zo’n sneeuwkristal begint met een stofdeeltje dat door de lucht vliegt. Waterdeeltjes in de lucht kruipen op zo’n stofdeeltje en plakken eraan vast.
Nu hebben waterdeeltjes, als je er heel ver op inzoomt, een bijzondere vorm: ruwweg de vorm van een 'V'. Daardoor klikken ze graag altijd op dezelfde manier aan elkaar vast. Dat zorgt voor een bijzondere structuur van een groeiend ijskristal: elk nieuw waterdeeltje dat erbij komt, valt op een plekje in een soort zeshoekige rooster.
Wisselende omstandigheden
Terwijl een sneeuwkristal naar beneden dwarrelt, groeit het. Onderweg maakt het steeds weer andere omstandigheden mee. Soms vliegt het even door een wat kouder stukje lucht, soms door een wat warmer deel. Soms valt het door een nat gebied, dan komt het weer in een droge windstroom terecht. De omstandigheden verschillen elke seconde.
De vorm die het kristal krijgt, is afhankelijk van al deze omstandigheden. Zo vertakt een kristal bijvoorbeeld vaker als de luchtvochtigheid hoog is. Bij een lage luchtvochtigheid blijven de vormen eenvoudiger.
Uniek levensverhaal
Doordat elk ijskristal helemaal willekeurig dwarrelt, maakt het onderweg naar beneden een unieke opeenvolging van omstandigheden mee. Anders gezegd: elk ijskristal heeft zijn eigen, bijzondere levensverhaal. En daardoor krijgt elk ijskristal dus ook zijn eigen vorm.
Het klopt dus: ijskristallen zijn inderdaad uniek!