Waarom kun je primaire kleuren niet zelf maken?

Rode, blauwe en gele verf noem je primaire kleuren. Kun je die écht niet zelf maken door andere kleuren te mengen?

Primair en secundair

Dat rood, blauw en geel ‘primaire’ kleuren zijn, is zo'n honderd jaar geleden bedacht door de Zwitserse kunstenaar Johannes Itten. In die tijd had je nog niet zoveel kleurstoffen (‘pigmenten’) om verf mee te maken. Rood, blauw en geel maken lukte niet. Daarom dachten Itten en andere kunstenaars dat die kleuren niet te mengen vielen. Die ‘onmengbare’ kleuren noemde hij de ‘primaire’ (eerste) kleuren.

Kleuren die je moest mengen uit twee primaire kleuren noemde hij ‘secundair’ (tweede). Zoals paars, een mix van rood en blauw.

Goed bedacht! Maar helaas klopte het niet helemaal.

Tegenwoordig zijn er namelijk veel meer pigmenten. Een goede verfmenger kan daarvan best rood, blauw en geel maken. Die kleuren zijn dus helemaal niet onmengbaar.

Magenta + geel = rood

Op de computer kun je ook primaire kleuren maken. Mix je in een tekenprogramma de kleuren magenta (knalroze) en geel, dan krijg je rood. Doe je cyaan (felblauw) bij magenta? Blauw! Geel is wel lastiger te maken op de computer.