Waarom heeft een zebra strepen en een giraf vakjes?

Het streepjespak van een zebra valt erg op - ook voor roofdieren. Niet zo handig, zou je zeggen. Waarom 'draagt' hij dit pak dan? En trekken de vlekken van een giraf ook zo de aandacht?

Lekker koel

Er zijn door onderzoekers meerdere ideeën bedacht waarom de dieren een zwart-wit-gestreepte jas dragen. Een daarvan: zebra’s kunnen dankzij het patroon beter omgaan met de hitte van de zon.

Dat zit zo. Zwarte strepen warmen sneller op dan de witte. Een deel van die warmte reist omhoog en komt de lucht boven de witte strepen tegen. De lucht gaat vervolgens draaien en vormt zo briesjes die de zebra kunnen afkoelen.

Een paar jaar geleden gingen biologen na of dit idee klopte door kleedjes met verschillende kleuren op tonnen te leggen. Zo was er een witte, een zwarte, een grijze, een bruine en een zwart-wit-gestreepte ton.

Wat bleek? De witte ton bleef het koelst, de zwarte werd het heetst. En het vat met het zebrapatroon? Die warmde evenveel op als de grijze en bruine ton. Kortom: de biologen vonden geen bewijs voor dit idee.

Verwarrend

Door naar een andere theorie dus. Sommige onderzoekers denken dat de zwart-witte vacht de mooie beesten beschermt tegen roofdieren. Een kudde rennende zebra’s zou zorgen voor een wirwar aan strepen, waardoor een rover de kluts kwijtraakt.

Maar als dit klopt, zou je verwachten dat leeuwen zebra’s minder vaak te pakken krijgen dan streeploze dieren. En dat is niet het geval. Ook dit idee is dus niet bewezen.

Zwart-witte koeien

We blijven nog wel even bij de theorie dat het streepjespak beschermt. Misschien niet tegen grote roofdieren, maar wel tegen insecten die het bloed van zebra’s willen drinken. Bovendien kunnen deze bijtgrage beestjes ziektes overbrengen.

Het lijkt erop dat zebra’s meer en duidelijkere strepen hebben in gebieden waar meer bijtvliegen zijn. Ook lieten wetenschappers in 2019 zien dat koeien die ze zwart-wit hadden geverfd veel minder vaak werden gebeten door de vervelende insecten.

Wel was dit een kleine studie: de wetenschappers verfden maar zes koeien… Kortom: we weten nog altijd niet zeker waarom zebra’s strepen hebben.

Ramen

We maken even een sprongetje naar een ander dier: de giraf. Die heeft geen strepen, maar prachtige vlekken. Biologen weten van dit dier beter waar het patroon voor dient. Allereerst voor camouflage: een giraf valt door zijn vacht veel minder op in het gebied waar hij leeft.

Bovendien zitten er onder de vlekken allemaal bloedvaatjes. Daar reist niet alleen bloed doorheen, maar ook warmte. Via de vlekken kan die warmte ‘ontsnappen’. Ze werken dus eigenlijk als een soort ramen die de giraf kan openzetten om het wat koeler te krijgen.