Waarom draaien Venus en Uranus de andere kant op?

In ons zonnestelsel zijn er twee planeten die 'de verkeerde kant op draaien': Venus en Uranus. Hoe is dat zo gekomen?

Met de klok mee

Als je boven het zonnestelsel zweeft en naar beneden kijkt, dan zie je het volgende. In het midden staat de zon. Daaromheen draaien acht planeten: Mercurius, Venus, de aarde, Mars, Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus. Al deze planeten cirkelen in dezelfde richting om de zon.

Daarnaast draaien de planeten óók om hun eigen as, zoals een tol draait. Bijna alle planeten doen dat tegen de klok in. Maar Venus en Uranus zijn eigenwijs. Die draaien met de klok mee. Waarom wijken deze planeten af van de regels?

Grote klapper

Zeker weten doen we het niet. De meeste astronomen denken dat Venus en Uranus ooit, toen de planeten nog net nieuw waren, gewoon netjes in dezelfde richting draaiden als de andere planeten. Er is gedurende hun 'leven' dus iets gebeurd waardoor ze andersom gingen tollen.

Eén mogelijkheid is dat er gigantische ruimterotsen op Venus en Uranus zijn ingeslagen. Dat zorgde voor zo’n klapper, dat planeten andersom begonnen te draaien.

Bijna op zijn kant

Uranus is trouwens extra bijzonder. Alle planeten staan een beetje schuin, maar Uranus staat zó scheef, dat hij bijna op zijn zij ligt!

De botsing die Uranus andersom liet tollen, zou de planeet ook op zijn kant hebben gegooid. Het moet dus wel een flinke knal zijn geweest. De rots die op Uranus botste, was waarschijnlijk zo groot als de aarde!

Venus

Over Venus bestaan ook andere ideeën. Venus bevindt zich dicht bij de zon. Daarom denken sommige wetenschappers dat de sterke zwaartekracht van de zon een rol speelt. Die trekt aan de dichte atmosfeer van Venus. Daardoor ontstaan in de atmosfeer getijden, een beetje zoals eb en vloed op aarde. Die getijden kunnen ervoor zorgen dat de draairichting van de planeet langzaam is omgekeerd.

Wat ook nog kan, is dat Venus gewoon altijd in dezelfde richting is blijven draaien, maar dat iets de planeet op de kop heeft gezet! Daardoor líjkt het alsof hij andersom draait, maar eigenlijk staat hij ondersteboven.

We weten het niet zeker. Door ruimtevaartuigjes met meetapparatuur naar de planeten te sturen, hopen astronomen dit mysterie ooit op te lossen.