Wiskunde & natuurkunde, Heelal & ruimtevaart

Hoeveel heelallen zijn er naast het onze?

Benjamin, 15

Naast ons heelal zouden er nog meer heelallen kunnen bestaan. Hoe groot is die verzameling universums die wel het 'multiversum' wordt genoemd?

Andere heelallen

Laten we voorop stellen: wetenschappers weten niet zeker of er een multiversum bestaat. We kunnen alleen ons eigen universum bekijken. Daardoor zal de vraag of er naast dit heelal nog meer heelallen zijn misschien wel voor altijd onbeantwoord blijven.

Toch zijn er natuurlijk wel wetenschappers die hierover nadenken. Vanuit de theorie proberen ze te beredeneren of het wel mógelijk is dat er andere heelallen zijn. Tot nu toe is het antwoord: misschien.

Ontelbaar veel

Er zijn verschillende theorieën die tot meerdere heelallen leiden. Die leveren elk een eigen aantal universums op - en dus een eigen antwoord op de vraag hoe groot het multiversum is.

Sterrenstelsels

Hoeveel heelallen zijn er naast het onze? Foto: NASA, ESA, Hubble Heritage Team

Eén multiversumtheorie is een variant van de quantummechanica, de theorie die ons vertelt hoe deeltjes en krachten (behalve de zwaartekracht) zich gedragen. Die variant zegt dat de werkelijkheid zich opsplitst bij elke keuze die je maakt. In het ene universum heb je keuze A gemaakt, in het andere universum keuze B. Hier bestaat het multiversum dus uit universa met alle mogelijke keuzes die ooit zijn gemaakt. Dat zijn er ontelbaar veel.

Een 1 met 500 nullen

Een andere theorie is de snaartheorie. Die zegt dat een universum allerlei verschillende vormen kan hebben. De vorm van ons universum is één optie, maar er zijn ook andere mogelijkheden. Doordat die allemaal net zo goed mogelijk zijn als de onze, moeten ze ook allemaal voorkomen. Dat is althans de gok.

Schattingen van hoeveel vormen (en dus hoeveel universa) er mogelijk zijn, lopen nogal uiteen. Soms wordt het getal 10 tot de macht 500 genoemd (oftewel: een 1 met 500 nullen). Maar ook wel eens veel meer, of veel minder. Eigenlijk zijn zelfs snaarwetenschappers onderling het er niet over eens.

Het enige?

Naast de quantumtheorie en de snaartheorie zijn er nog wel meer multiversumtheorieën, elk met hun eigen beweringen en onzekerheden. Het gaat wat ver om die hier allemaal op te sommen.

Belangrijk is vooral om te beseffen dat tot nog toe geen enkele multiversumtheorie is bewezen. Het zou dus ook kunnen dat het hele idee überhaupt niet klopt en dat ons universum gewoon het enige is.

Het is dus slim om sceptisch te zijn over dit soort theorieën. Maar het is natuurlijk wel leuk om erover na te denken.

Beantwoord door Ans Hekkenberg