Beantwoord door Naomi Vreeburg
Dier & plant
Weten we hoe dinosaurussen klonken?
Boris, 5
Aan de hand van gevonden resten van dinosauriërs kunnen we een beeld vormen van hoe de giganten eruitzagen. Maar niet welke geluiden ze maakten… Toch?
Tsjilpende T-rex?
Om achter het stemgeluid van dinosauriërs te komen, kijken paleontologen – onderzoekers die fossielen bestuderen – naar dieren die nu nog leven en die familie zijn van de reuzen. Denk aan krokodillen die een voorouder delen met de uitgestorven beesten. Of aan vogels, die afstammen van de vleesetende dinosauriërs.
Nu zijn er natuurlijk heel veel verschillende vogels, en daardoor ook heel veel verschillende geluiden die deze dieren maken. Een musje tsjilpt vrolijk, een ekster maakt een krassend geluid, een nachtegaal zingt de mooiste liedjes. Maar als dieren groter worden, produceren ze over het algemeen lagere, zwaardere tonen. De vleesetende giganten hebben dus vast niet zo geklonken als dat musje.
Alleen harde resten
Maar hoe dan wel? We weten het niet goed. Dat komt vooral doordat paleontologen vaak alleen harde resten, zoals botten, van uitgestorven dieren vinden. En vrijwel nooit zachtere onderdelen zoals de syrinx, het orgaan waarmee vogels zingen. Of het strottenhoofd, waarmee onder andere krokodillen geluid produceren.
Deze ankylosaurus zou kunnen brullen én 'zingen'. Illustratie: © Henry Sharpe
Toch ontdekten een aantal onderzoekers bijna twintig jaar geleden in Azië een fossiel strottenhoofd van een ankylosaurus, een plantenetende dino. Ze vergeleken de structuur van dit orgaan met de strottenhoofden van dieren die vandaag de dag nog leven en waarvan we weten hoe ze klinken, zoals de krokodillen.
Een soort gebrul
De wetenschappers vermoeden door hun studie dat ankylosaurussen heel harde, lage geluiden konden maken die je van ver kon horen. Een soort gebrul dus. Maar de uitgestorven dieren zouden ook in staat zijn om lied-achtige geluiden te produceren.
Of de ankylosaurus ook écht zo klonk, en welke geluiden andere dinosoorten maakten, is nog gissen. Maar paleontologen doen dus hard hun best om deze vraag te beantwoorden.
Enorme staarten
Nu we het toch over dino's hebben: wat hadden ze aan hun enorme staarten? Dat vertelt dino-expert Pasha van Bijlert van de Universiteit Utrecht en Naturalis Biodiversity Center uit in dit filmpje:
