Beantwoord door Rik Peters
Overig
Wanneer ontstond muziek?
Eva, 30
Wat is het oudste liedje dat jij kent? Misschien een nummer van Elvis. Of een stuk van Beethoven. Toch is muziek nog veel ouder dan dat. Wanneer ontstond muziek eigenlijk?
Fossielen?
‘Wat een goede vraag!’ zegt Henkjan Honing enthousiast. Hij is hoogleraar muziekcognitie aan de Universiteit van Amsterdam. Daar onderzoekt hij wat muzikaliteit is én of andere dieren dan de mens ook muzikaal zijn. Hij schreef er bijvoorbeeld het boek Aap slaat maat over.
‘Het is lastig te zeggen wanneer muziek precies is ontstaan’, legt Honing vervolgens uit. ‘Van héél oude muziek zijn namelijk maar weinig sporen of resten te vinden. Er bestaan bijvoorbeeld geen fossielen van oude liedjes.’
Foto: Sushmita Chatterjee via Unsplash
‘Toch weten we wel íéts’, gaat Honing verder. ‘En dat komt door oude muziekinstrumenten. Het oudste muziekinstrument dat we hebben gevonden, is ongeveer 45.000 jaar oud. Dat is een fluit, gemaakt van een bot van een gier.’
Slimme toonladders
De gaten in die fluit lijken op de gaten in een moderne blokfluit. Onderzoekers denken daarom dat de muziek die erop werd gespeeld ook lijkt op muziek die nog altijd wordt gemaakt.
‘Oude fluiten maken gebruik van slimme toonladders, die we ook nu nog horen in muziek’, zegt Honing. ‘Dat wijst erop dat die toonladders een lange geschiedenis hebben. Muziek zelf is dus waarschijnlijk nog veel ouder dan die fluiten.’
