Wiskunde & natuurkunde

Waarom zie je pas stoom als je het vuur onder kokend water uitzet?

Jan, 66

Stel, je kookt een paar eitjes in een pan met water. Zolang het gas of de elektriciteit onder de pan aan staat, zie je geen stoom boven de pan - of in elk geval weinig. Maar wanneer je het vuur uitzet, zie je opeens een grote wolk stoom. Hoe kan dat?

Waterdamp

Als je water verhit tot 100 graden Celsius, gaat het koken. Een deel van het water verandert dan in waterdamp. Die waterdamp zweeft omhoog de pan uit. Waterdamp is een onzichtbaar gas. Je ziet er dus niets van.

Een pan kokend water geeft stoom af

Foto: cottonbro studios via Pexels

Als er te veel waterdamp in de lucht zit, verandert het weer in waterdruppeltjes. Die waterdruppeltjes zijn klein genoeg om te blijven zweven. Maar ze zijn wel groot genoeg om ze te kunnen zien. Een wolk van zulke kleine waterdruppeltjes noemen we stoom.

Afgekoelde lucht

Warme lucht kan meer waterdamp vasthouden dan koude lucht. Zolang het gas of de elektriciteit onder de pan aan staat, is de lucht boven de pan heel warm. Daardoor verandert de waterdamp niet in stoom.

Maar zodra je het vuur uitzet, koelt de lucht boven de pan flink af. Dan kan die lucht ineens niet meer zoveel waterdamp vasthouden. Daardoor verandert de waterdamp boven de pan in een grote wolk stoom.

Let er maar eens op, de volgende keer dat je een paar eitjes kookt!

Beantwoord door Yannick Fritschy