Waarom worden dieren niet zo oud als mensen?

Je opa en oma zijn misschien al zestig of zeventig jaar oud. Die leeftijd halen dieren zoals honden, katten en konijnen niet. Waar komt dat door?

Groot voordeel

Vaak geldt: grote dieren leven langer dan kleine dieren. Zo wordt een muisje maar twee jaar oud en een olifant zo’n zestig tot zeventig jaar.

Daar zijn verschillende redenen voor. Grote beesten hebben bijvoorbeeld meer plek op hun lichaam om voedsel als vet op te slaan. Als er dan een aantal dagen of weken geen eten is, kunnen deze dieren – wij ook – energie halen uit dat vet. Een muisje kan daarentegen al na een paar dagen sterven van de honger.

Bovendien worden grotere beesten minder snel aangevallen door roofdieren. Een muis is natuurlijk veel gemakkelijker om te pakken en op te eten dan een olifant.

Koud of warm?

Maar de regel dat grote dieren langer leven dan kleine dieren gaat niet altijd op. Zo kan een schildpad bijvoorbeeld een stuk ouder worden dan een olifant.

Hoe dat kan? Daar zijn meerdere theorieën over. Een daarvan is dat een schildpad koudbloedig is. Dat betekent dat zijn lichaamstemperatuur afhankelijk is van de omgeving.

Dit terwijl olifanten - en andere zoogdieren, zoals mensen - warmbloedig zijn: hun lichaam zorgt zelf voor de afkoeling. Warmbloedige dieren gaan bijvoorbeeld zweten om het kouder te krijgen. Maar dat kost wel veel energie. Energie die schildpadden weer kunnen steken in processen om ouder te worden. Zoals het repareren van cellen die kapot zijn gegaan.

11.000 kaarsjes

Kortom: er zijn meerdere redenen waarom de ene diersoort ouder wordt dan de andere diersoort. En er zijn dus ook beesten die langer leven dan mensen. Denk maar aan die schildpad waar we het net over hadden.

Bovendien zwemt er in de Atlantische Oceaan en de Noordzee een haai rond die honderden jaren oud kan worden. Verder bestaat er een spons die wel 11.000 kaarsjes mag uitblazen op de taart en is er een kwal die zichzelf een verjongingskuurtje kan geven en daardoor haast onsterfelijk is.