Techniek, Heelal & ruimtevaart

Waarom stijgt een raket niet schuin op?

Dennis, 49

Een raket vliegt na de lancering recht omhoog de lucht in. Hij gaat dus recht tegen de zwaartekracht van de aarde in. Dat kost enorm veel energie.

Een vliegtuig stijgt niet recht, maar schuin omhoog op. Dat gaat een stuk makkelijker. Waarom stijgt een raket dan niet ook schuin op?

Tien keer zo hoog

Dat lijkt misschien een goed idee, maar helaas werkt een schuine lancering niet voor een raket. Het grote verschil met een vliegtuig is namelijk dat een raket veel hoger moet komen.

Een vliegtuig stijgt op tot ongeveer 10 kilometer boven de grond. Op die hoogte kan het horizontaal naar zijn bestemming vliegen. Zijn vleugels houden het vliegtuig dan recht. Daardoor heeft een vliegtuig vanaf dat moment nog maar weinig brandstof nodig.

Een raket moet helemaal naar de ruimte. Die begint pas op 100 kilometer boven de grond. Een raket moet daarom minstens tien keer zo hoog komen als een vliegtuig!

Luchtweerstand

Als een raket schuin opstijgt, duurt het heel lang voordat hij de ruimte bereikt. Ondertussen moet hij wel de hele tijd omhoog blijven gaan. Hij kan niet op dezelfde hoogte blijven zweven, zoals een vliegtuig. Dat voortdurende opstijgen kost enorm veel brandstof. Hoe langer dat duurt, hoe meer brandstof een raket moet meenemen.

Raketlancering

Foto: Trevor Mahlmann/Rocket Lab

Bovendien is de lucht laag bij de grond dikker dan op grote hoogte. Daardoor heeft een laagvliegende raket meer last van luchtweerstand. Tegen die luchtweerstand in gaan kost ook veel brandstof.

Een raket kan dus maar beter meteen zo hoog mogelijk komen. Dat kost eventjes heel veel energie, maar dan is hij wel snel in dunnere luchtlagen. En dan is hij ook het snelst in de ruimte.

Vanaf dat moment heeft de raket helemaal geen last meer van luchtweerstand en hoeft hij ook niet meer verder omhoog. Dan hoeft de raket dus geen brandstof meer te verbruiken.

Baan om de aarde

Een raket gaat trouwens niet helemaal recht omhoog naar de ruimte. Op een gegeven moment gaat hij wel een beetje schuin vliegen. De meeste raketten moeten namelijk niet alleen in de ruimte komen, maar daarna ook een aantal rondjes om de aarde vliegen.

Om zo’n baan rond de aarde in te nemen, moet de raket een beetje schuin de ruimte in gaan. Als hij recht omhoog de ruimte in gaat, valt hij uiteindelijk ook weer recht naar beneden, terug op aarde.

Beantwoord door Yannick Fritschy