Waarom heeft vuur verschillende kleuren?

Vlammen zijn geel-oranje in de open haard. Blauw bij een gasfornuis. Geel én blauw in een kaarsvlam. En zelfs groen, rood, roze en paars bij vuurwerk. Hoe kan dit?

Zout geeft geel

Wát staat er eigenlijk in de fik? Dat bepaalt ten eerste de kleur van vuur.

Als je calcium verbrandt, krijg je oranje vlammen. Koper brandt groen-blauw. Magnesium hagelwit. Keukenzout geel. Wil je dieprood? Dan moet je strontium aansteken.

Vuurwerkmakers mengen poeders van dit soort mineralen en metalen door hun buskruit om hun vuurwerkshows lekker kleurrijk te maken. Let tijdens oud en nieuw maar op hoeveel kleuren je ziet in de lucht!

Vaag blauw

Maar de meeste materialen die we graag in de hens steken, zoals papier, hout, aardgas en kaarswas, hebben van zichzelf een vaag blauwe kleur als ze branden. Toch zijn de vlammen in kaarsen of open haarden vooral geel en oranje. Hoe kan dat dan?

Dat komt doordat in deze vlammen super veel gloeiende roetdeeltjes zweven. Wanneer dingen heet genoeg worden, gaan ze gloeien. Dat zie je goed als je een broodrooster aan zet. Het warmte-element wordt zo heet (niet aanraken!) dat het oranjerood oplicht.

De gloeikleur hangt af van de temperatuur. Tot een graad of 800 Celsius zendt een gloeiend voorwerp vooral rood licht uit. Wordt de boel heter, dan wordt de kleur feller: via oranje en geel naar wit.

Zwevende kooltjes

Als je een lucifer, kaars of open haard aansteekt, komen er veel extreem kleine roetdeeltjes vrij. Zie het als miljoenen zwevende kooltjes die vanwege hun temperatuur allemaal geelrood gloeien. Daarmee verkleuren ze de vlammen naar de ons bekende kleur.

Maar in het deel van de vlam waar geen roet zweeft, zoals helemaal aan de onderkant van een kaarsvlam, kun je de ‘eigenlijke’ vuurkleur nog zien: vaag blauw!

Bijzonder doven

Dit filmpje laat zien hoe je een kaars op een bijzondere manier kunt doven.