Beantwoord door Naomi Vreeburg
Hoofd & lijf
Waarom hebben mensen verschillende kleuren ogen?
Sommige ogen zijn blauw, andere bruin, groen of zelfs een beetje grijs. Wat zorgt ervoor dat er zoveel verschillende kleuren kijkers zijn?
Legosteentjes
Het kleurrijke gedeelte van ons oog wordt de iris genoemd. Die bestaat uit een aantal laagjes. De buitenste twee bevatten cellen die pigment maken. Pigment kun je zien als een soort verf.
Als de cellen veel van deze verf produceren, zijn je ogen bruin. Weinig pigment levert blauwe ogen op. En maken de cellen niet veel, maar ook niet weinig verf aan, dan heb je groene ogen.
Maar wat bepaalt nu of de pigmentcellen veel of weinig verf produceren? Genen. Deze onderdelen in je lichaam kun je zien als een soort legosteentjes die je erft van je vader en je moeder. Zo geeft je vader één gen voor oogkleur aan jou, en je moeder ook.
Laten we het gen voor bruine ogen even legosteentje A noemen en dat voor blauwe ogen B. Het gen voor bruine ogen is het sterkste. Dus krijg je van een van je ouders legosteentje A krijgt en van de andere B? Dan wint A en krijg je bruine ogen. Als je van beide ouders het gen voor blauwe ogen erft, word je geboren met blauwe kijkers.
‘Foutje’
Meer dan tienduizend jaar geleden waren de ogen van vrijwel alle mensen trouwens bruin. Maar een ‘foutje’ in het DNA – alle legosteentjes die je van je vader en moeder erft bij elkaar – van sommige mensen zorgde ervoor dat zij blauwe of groene ogen kregen. Toen deze mensen daarna kindjes met elkaar maakten, kregen steeds meer mensen een andere oogkleur dan bruin.
Bruin is nog wel de meest voorkomende oogkleur. Blauw komt op de tweede plaats, groen op de derde.