Waar houdt het heelal op?

Stel, je stapt in een raket en vliegt de ruimte in. Je reist alsmaar rechtdoor. Vlieg je dan op een gegeven moment het heelal uit? Is er een plek waar het heelal stopt?

Wetenschappers denken van niet. Ze vermoeden dat het heelal zo groot is, dat er letterlijk geen einde aan zit.

Maar zeker weten doen ze dat niet. Waarom niet? Nou, doordat we niet zo diep de ruimte in kunnen kijken.

Ver kijken

Als we met telescopen de ruimte in turen, kijken we naar het licht van verre sterren. Dat licht heeft een tijdje nodig om van de ene naar de andere plek te reizen. Het reist supersnel, met 300.000 kilometer per seconde.

Maar doordat het heelal zo groot is, duurt het alsnog best lang voordat sterrenlicht dat van ver komt de aarde bereikt. Neem bijvoorbeeld het licht van de dichtstbijzijnde ster (na de zon): dat is vier jaar lang onderweg!

Doordat het heelal 13,8 miljard jaar oud is, kan licht maximaal 13,8 miljard jaar onderweg zijn geweest. Sterrenlicht dat van nóg verder moet komen, kunnen we dus niet zien. Zelfs niet met de beste telescopen.

Nóg groter

Wil dat zeggen dat we precies 13,8 miljard lichtjaar diep de ruimte in kunnen turen? Nou, nee.

Het heelal wordt namelijk steeds groter. Het zwelt op. Daardoor staan de verste sterren die we kunnen zien nu nóg verder weg dan toen hun licht aan de lange reis naar de aarde begon.

We kunnen kijken tot sterren die nu 46 miljard lichtjaar ver weg staan. Dat is voor onze telescopen, praktisch gezien, waar het heelal ‘ophoudt’. Verder kijken lukt niet.

Overal hetzelfde

Wat daarbuiten zit, weten we dus ook niet. Maar zover het oog strekt, ziet het heelal er overal hetzelfde uit: vol sterrenstelsels. Daarom denken astronomen dat het heelal er verder weg dan die 46 miljard lichtjaar hetzelfde uitziet. Maar we kunnen er dus geen kijkje nemen om dat te controleren.