Hoe snel draaien aarde en zon om hun as?

Dat de aarde draait, merken we voortdurend: anders zou het geen dag en nacht worden. Maar hoe snel doet onze planeet dat? En tolt de zon óók om zijn as?

Denkbeeldige stok

Eerst de aarde. Die maakt grofweg elke 24 uur een rondje om zijn eigen as. Hoe snel beweegt het aardoppervlak dan in het rond? Dat hangt ervan af waar je bent.

Zie de as van de aarde voor je als een denkbeeldige stok door onze planeet, van de noord- naar de zuidpool. Ben je ergens dicht bij die 'stok', bijvoorbeeld in de buurt van de noordpool? Dan hoeft het stukje aarde waar je op staat niet zo hard te bewegen om in 24 uur een rondje te maken.

Sneller dan de snelste auto

Bij de evenaar is het een ander verhaal. Daar zit de aardas duizenden kilometers diep onder je voeten. En dan moet het aardoppervlak flink vaart maken om in diezelfde 24 uur helemaal rond te gaan.

Daardoor heeft het oppervlak van onze planeet bij de evenaar een snelheid van - houd je vast - 1675 kilometer per uur. Dat is een flink stuk sneller dan de snelste auto ooit gebouwd: die haalde 'maar' 1228 kilometer per uur.

Net zo snel als het snelste vliegtuig

Dan de zon. We hebben het niet zo door, maar ook die draait om zijn as. Nu is de zon geen vaste bal; hij bestaat uit heet gas. Dat maakt hoe hij draait ietsje ingewikkelder dan bij de aarde. Rond de evenaar doet het zonnegas er bijvoorbeeld zo'n 25 dagen over om een rondje te maken. Maar gas dat dichter bij de polen zit, heeft daar ruim 33 dagen voor nodig.

Hoe dan ook, ook hier beweegt het zonneoppervlak bij de evenaar het snelst: met 7270 kilometer per uur. Dat is net zo snel als het experimentele raketvliegtuig X-15, het snelste vliegtuig tot nu toe met mensen aan boord.